مناسبات فرهنگ و سیاست از دیدگاه امام خمینی ره در شماره 1 فصل نامه پژوهش های معاصر انقلاب اسلامی

By Last updated 30 اردیبهشت 1403 0

مناسبات فرهنگ و سیاست از دیدگاه امام خمینی(ره)

مقاله 1، دوره 1، شماره 1، بهار 1394، صفحه 1-20 اصل مقاله (369 K)

نوع مقاله: علمی – پژوهشی

نویسندگان

نجف لک زایی¹ ؛ رجبعلی اسفندیار ²

¹دانشیار دانشگاه باقرالعلوم(ع)

²عضو هیات علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی

چکیده

موضوع این مقاله تبیین رابطۀ فرهنگ و سیاست از دیدگاه بنیان‌گذار جمهوری اسلامی، حضرت امام خمینی(ره) است و در آن، با بررسی محتوای اندیشۀ ایشان بر اساس نظریۀ دو فطرت، جایگاه فرهنگ و سیاست به‌عنوان امری بنیادین تعریف می‌شود. در این نگرش، امام یا رهبر قبل از تشکیل حکومت، کار فرهنگی می‌کند تا جامعه استعداد پذیرش پیدا کند. همچنین،‌ پس از تشکیل حکومت، استمرار صالح‌گزینی از ضروریات است و فرهنگ و سیاست به‌نوعی در هم تنیده‌اند؛ لکن فرهنگ نقش بنیادین دارد. با تربیت انسان صالح، زمینۀ تشکیل حکومت اسلامی فراهم می‌شود و این در شرایطی است که انسان صالح و مؤمن با رویکرد سیاست اسلامی و معیارهای تعریف‌شدۀ آن تربیت می‌شود. با تشکیل حکومت اسلامی، نمود عینی سیاست اسلامی را در قالب فرهنگ اسلامی مشاهده می‌کنیم و این سیاست با استمرار تمامی صلاحیت فرد رهبر بر مبنای فرهنگ اسلامی تداوم می‌یابد.

کلیدواژگان

امام خمینی(ره)؛ جنود جهل؛ جنود عقل؛ حکومت اسلامی؛ دو فطرت؛ سیاست؛ فرهنگ

مراجع

آریانپور، امیرحسین،(1352)، زمینۀ جامعهشناسی، شرکت کتابهای جیبی، تهران.
ادیبی، حسین،(1354)، زمینه انسانشناسی، انتشارات لوح، تهران.
افتخاری، اصغر،(1379)، انتظام ملی، جامعه شناسی سیاسی نظم از دیدگاه امام خمینی(ره)، سازمان عقیدتی سیاسی نیروی انتظامی، تهران.
امام خمینی،(1379الف)، صحیفه امام، مؤسسۀ تنظیم و نشر آثار امام خمینی، تهران.
______،(1373)، ولایت فقیه (حکومت اسلامی)، مؤسسۀ تنظیم و نشر آثار امام خمینی، تهران.
______،(1407)، کتاب البیع، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، تهران.
______، (1369)، آخرین پیام و وصیتنامۀ سیاسی الهی، نشر اسوه، تهران.
______،(1379ب)، شرح چهل حدیث، مؤسسۀ تنظیم و نشر آثار امام خمینی، تهران.
______،(1377)، شرح حدیث جنود عقل و جهل، مؤسسۀ تنظیم و نشر آثار امام خمینی، تهران.
______،(1327)، کشف‌الاسرار، کتابفروشی علمیۀ اسلامی، قم.
______،(1365)، شئون و اختیارات ولی فقیه، ترجمۀ مباحث ولایت فقیه از کتاب البیع، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، تهران.
تقوی، سیدرضا، (1385)، تاملات فرهنگی، نخیل، تهران.
حبیبی، حسن،(1363)، جامعه، فرهنگ، سیاست، امیر کبیر، تهران.
دهقان، حمید،(1385)، انقلاب اسلامی نقطۀ عطفی در تاریخ، مؤسسۀ انتشارات مدین، قم.
روشن نهاد، ناهید،(1382)، انقلاب فرهنگی در جمهوری اسلامی ایران (دگرگونی در آموزش عالی)، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، تهران.
شورای انقلاب فرهنگی،(1371)، اصول سیاست فرهنگی جمهوری اسلامی ایران، دفتر طرح وبرنامه‌‌ریزی وزارت ارشاد اسلامی، تهران.
علیبابایی، غلامرضا،(1369)، فرهنگ علوم سیاسی، نشر ویس، تهران.
غلیون، برهان،(1377)، مدرنگری فرهنگی و بحران هویت، ترجمه مهدی خلجی، نقد و نظر، سال چهارم، شمارۀ 394.
کاظمی، علی اصغر،(1380)، جهانی شدن فرهنگ و سیاست (نقد و تحلیل نظری، معرفت شناسی)، نشر قومس، تهران.
لک زایی، نجف،(1389)، کاربردهای امنیتی انسان شناسی حکمت متعالیه، مطالعات راهبردی، شماره 50.

یزدانی، عنایت الله و تسخیری،محمد علی،(1387) احیاگر فرهنگ و بیدارگر اسلامی، محراب قلم، تهران.

لینک دریافت متن مقاله

https://jcrir.ut.ac.ir/article_54710_7392.html